| egzamin |
| Świadczenia z ubezpieczenia społecznego: 1. Ubezpieczenie emerytalne a) Emerytury 2. Ubezpieczenie rentowe: a) Trwała lub długotrwała niezdolność do pracy: - renta z tytułu niezdolności do pracy - renta szkoleniowa b) utrata żywiciela: - renta rodzinna - zasiłek pogrzebowy Dodatki do emerytur i rent jeszcze są 3. Ubezpieczenie chorobowe: a) Przejściowa niezdolność do pracy: - zasiłek chorobowy - świadczenie rehabilitacyjne - zasiłek wyrównawczy b) Macierzyństwo: - zasiłek macierzyński - zasiłek opiekuńczy 4. Ubezpieczenie wypadkowe: a) dla ubezpieczonych b) dla członków rodzin ubezpieczonych – pojawiają się gdy mamy wypadek śmiertelny Ubezpieczenie emerytalne (składka 19,2 % pokrywana w połowie przez pracownika i pracodawcę). Świadczenie na wypadek starości czyli dożycia określonego wieku. Kryterium wieku: 1. Osoby urodzone przed 1949 rokiem (do 31.12.1948r.) – objęte tzw. starym systemem emerytalnym – tzn. I filarowa (ZUS) – w oparciu o metodę repartycyjną. Przesłanki które trzeba spełnić: - wiek 60 lat kobiety lub 65 lat mężczyźni - staż ubezpieczeniowy (suma okresów składkowych nieskładkowych ) który wynosi 20 lat kobity i 25 lat mężczyźni Okresy składkowe – są główną częścią stażu emerytalno – rentowego i mają charakter wiodący. Do okresów składkowych zaliczamy min.: 1. Okresy ubezpieczenia 2. Okresy opłacania składek na ubezpieczenia społeczne 3. Okresy czynnej służby w wojsku polskim 4. Okresy działalności kombatanckiej 5. Okresy służby w policji i innych formacjach mundurowych 6. Wymienione w przepisach okresy opłacania składek na ubezpieczenia społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania takich składek a przypadające przed 15 listopada 1991 roku. 7. Okresy pobierania zasiłku macierzyńskiego Okresy te są okresami aktywności zawodowej ubezpieczonego ewentualnie zostały za takie uznane ze względów społecznych. Okresy nieskładkowe są uzupełniającą częścią stażu ubezpieczeniowego i należą do nich: 1. Okresy pobierania wynagrodzenia chorobowego, zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego 2. Okresy korzystania z urlopu wychowawczego (łącznie na wszystkie dzieci do 6 lat) 3. Okresy nauki w szkole wyższej na jednym kierunku pod warunkiem jej ukończenia w wymiarze określonym w programie studiów 4. Odbywania studiów doktoranckich 5. Pobierania zasiłku przedemerytalnego i świadczenia przedemerytalnego 6. Udokumentowanej niezdolności do pracy za które zostały wypłacone z funduszu pracy zasiłki dla bezrobotnych Wspólną cechą tych okresów jest to że w ich trakcie została wyłączona typowa aktywność zawodowa. Okresy składkowe mają charakter wiodący i są wliczone do stażu ubezpieczeniowego w pełnym wymiarze Okresy nie składkowe mają charakter uzupełniający i są wliczane do stażu ubezpieczeniowego wyłącznie w wymiarze 1/3 udowodnionych okresów składkowych. Każdy rok okresów składkowych powiększa emeryturę o 1,3 % a każdy rok okresów nie składkowych o 0,7 % jednym słowem wpływa to wszystko na wysokość emerytur . Wysokość emerytury w starym systemie emerytalnym jest oparta o formułę zdefiniowanego świadczenia tzn. jest uzależniona od stażu ubezpieczeniowego zarobków ubezpieczonego i jest powiększana o tzw. kwotę stałą. Druga grupa ubezpieczonych to – urodzeni po 1968 roku ( od 01.01 .1969) objęci tzw. Nowym systemem emerytalnym ich emerytura jest dwufilarowa: - pierwszy do ZUS a drugi to OFE a emerytura jest oparta na metodzie kapitałowej Przesłanki: 60 lat kobieta i 65 lat mężczyzna OFE Funkcjonowanie OFE jest uregulowane w ustawie z 28. 08. 1997 roku o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. OFE są jednym z rodzajów funduszy obok pracowniczych i dobrowolnych którego organem jest towarzystwo emerytalne. Towarzystwo emerytalne może funkcjonować jedynie w formie spółki akcyjnej. OFE gromadzą środki pieniężne dokonują ich lokowania a następnie wypłaty po osiągnięciu wieku emerytalnego. Utworzenie funduszu wymaga uzyskania zezwolenia oraz wpisania funduszu do rejestru prowadzonego przez sąd okręgowy w Warszawie. W nowym systemie emerytalnym staż ubezpieczeniowy przestaje mieć charakter przesłanki nabycia prawa do emerytury jednakże jego posiadanie 20 lat kobieta i 25 lat mężczyzna będzie powodowało że ewentualna emerytura lub renta w przypadku niskiej wysokości składek zostanie podwyższona do kwoty najniższej emerytury lub renty. W przypadku braku tego stażu ubezpieczony nie będzie mógł liczyć na tego typu gwarancję. Wysokość emerytury w nowym systemie emerytalnym jest oparta o formułę zdefiniowanej składki tzn. zależy od sumy składek zgromadzonych przez ubezpieczonego i średniego dalszego trwania życia ujętego w formie tabeli która pozwala na wskazanie okresu hipotetycznego pobierania świadczenia. Trzecia grupa to urodzeni 1.01.1949 a 31.12.1968 – miały prawo wyboru w przypadku nowego lub starego OFE Trzeci filar jest to pojęcie umowne które z założenia ma stanowić uzupełnienie systemu emerytalnego, nie należy jednak do sfery ubezpieczeń społecznych ale gospodarczych co oznacza że ma charakter dobrowolny i stanowi rodzaj dodatkowego ubezpieczenia spoza systemu ubezpieczeń społecznych. Emerytury kapitałowe – są regulowane ustawa z 21 listopada 2008 roku o emeryturach kapitałowych są to emerytury wypłacane ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych osobom które mają ustalone prawo do emerytury z funduszu ubezpieczeń społecznych jest to zatem emerytura z II filaru tzw. Nowym systemie emerytalnym. Emerytura kapitałowa może być okresowa – do ukończenia 65 roku życia oraz dożywotnia po ukończeniu 65 roku życia . emeryturę kapitałową ustala w drodze decyzji zakład ubezpieczeń społecznych na podstawie wniosku o ustalenie prawa do emerytury przez członka otwartego funduszu emerytalnego. emerytura kapitałowa jest wypłacana razem z emeryturą z funduszu ubezpieczeń społecznych (pierwszo filarową) przez zakład ubezpieczeń społecznych. Emerytury pomostowe – są to świadczenia regulowane ustawą z 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych. Emerytura pomostowa przysługuje pracownikom wykonującym pracę w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze. Prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy. Determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi które mimo zastosowania profilaktyki stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich trudności jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego. wykaz prac w szczególnych warunkach zawiera załącznik do ustawy i wymienia on min. : - prace pod ziemią - przy obsłudze pieców - pracę w hutach - przy kuciu - pracę rybaków morskich - oraz inne Prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej przy których możliwość należytego wykonywania zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności w związku ze starzeniem się. Prace te wymienia załącznik i są nimi min. : - prace pilotów statków powietrznych - prace kontrolerów ruch lotniczego - prace kierowców autobusów i pojazdów uprzywilejowanych - prace zespołów ratownictwa medycznego - oraz praca nauczycieli ale jedynie w ośrodkach poprawczych i dla nieletnich Przesłanki nabycia prawa do emerytury pomostowej: 1. Urodzenie po 1948 roku 2. Rozwiązanie stosunku pracy 3. Wiek kobieta co najmniej 55 lat , a mężczyzna co najmniej 60 lat 4. Wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przed 1999 rokiem 5. Wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze po 2008 roku 6. Staż pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze co najmniej 15 – letni 7. Suma okresów składkowych i nieskładkowych co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn Emerytura pomostowa przysługuje do czasu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego tj. do dnia poprzedzającego dzień nabycia prawa do emerytury na ogólnych zasadach. Wykład V Ubezpieczenie rentowe Ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe Test 13 pytań w Sali 118 , wpisy 11 lutego Ubezpieczenie rentowe – (jest to ubezpieczenie obowiązkowe dla pracownika składka wynosi 6 %, ale składka ma wzrosnąć do 8% .) chroni trwałą lub długotrwałą niezdolność do pracy Świadczenia z ubezpieczenia rentowego: 1. Renta z tytułu niezdolności do pracy 2. Renta szkoleniowa 3. Renta rodzinna 4. Zasiłek pogrzebowy Ad. 1 Renta z tytułu niezdolności do pracy – była do 1 września 1997 była nazywana rentą inwalidzką, uznano że słowo to ma negatywne znaczenie i dlatego nazwa się zmieniła. Niezdolność do pracy – polega na utracie zdolności do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i braku rokowań odzyskania tej zdolności po przekwalifikowaniu. Ocena niezdolności do pracy jest dokonywana przez lekarza orzecznika ZUS Niezdolność do pracy Lekarz orzecznik ZUS (orzeczenie) 14 dni Sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS (orzeczenie) Decyzja organu rentowego Odwołanie do sądu Przesłanki nabycia prawa do renty: 1. Niezdolność do pracy 2. Wymagany okres składkowy i nieskładkowy Wielkość tego okresu jest uzależniona od wieku w którym powstała niezdolność do pracy i jeżeli powstała przed 20 rokiem życia powinien on wynosić co najmniej rok, a jeżeli powyżej 30 roku życia co najmniej 5 lat. Wskazany okres nie jest wymagany jeżeli niezdolność do pracy jest wynikiem wypadku w drodze do pracy lub z pracy. Wypadek w drodze do pracy lub z pracy – jest to nagle zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania pracy jeżeli droga ta była najkrótsza i nie przerwana. Zdarzenie pozostaje wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy pomimo przemieszczania się droga nie najkrótszą jeżeli była ona najbardziej dogodna ze względów komunikacyjnych. Zdarzenie pozostaje wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy jeżeli droga została przerwana ale przerwa była życiowo uzasadniona i nie przekraczała granic potrzeb. 3. Data powstania niezdolności do pracy – tzn. niezdolność do pracy powstała w okresie ubezpieczenia albo w ciągu 18 miesięcy od jego ustania. Rodzaje rent z tytułu niezdolności do pracy: I podział: Renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (to dawna I i II grupa inwalidzka) I renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy (to dawna III grupa inwalidzka) Renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy – przysługuje osobie która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy Renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy – przysługuje osobie która w znacznym stopniu utraciła zdolność do wykonywania pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. II podział jest na rentę stałą i na rentę okresową Jeżeli niezdolność do pracy jest trwała to mamy rentę stałą Renta okresowa jest wtedy gdy niezdolność do pracy jest okresowa. Niezdolność do pracy określa się na okres nie dłuższy niż 5 lat. Renta szkoleniowa – jest to świadczenie przysługujące ubezpieczonemu który spełnia warunki nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy a wobec którego orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie. Przysługuje przez okres 6 miesięcy z możliwością jego wydłużenia na wniosek starosty do czasu zakończenia przekwalifikowania nie dłużej niż o 30 miesięcy. Renta rodzinna – jest to świadczenie z ubezpieczenia społecznego które przysługuje członkom rodziny osoby która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty albo spełniała warunki do ich uzyskania albo pobierała zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne albo nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Katalog osób uprawnionych do renty rodzinnej: 1. Dzieci własne 2. Dzieci przysposobione 3. Dzieci drugiego małżonka Mają prawo do renty rodzinnej jeżeli: 1. Nie ukończyły 16 lat 2. Do czasu ukończenia nauki w szkole nie dłużej niż do ukończenia 25 lat 3. Bez względu na wiek jeżeli dziecko jest całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji Druga grupa osób uprawnionych: Wnuki Rodzeństwo I inne dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletniości maja prawo do renty rodzinnej jeżeli spełnią łącznie trzy przesłanki: 1. Spełniają warunki takie jak dzieci 2. Zostały przyjęte na wychowanie i utrzymanie co najmniej na rok przed śmiercią ubezpieczonego chyba że śmierć była wynikiem wypadku 3. Nie mają prawa do renty po zmarłych rodzicach a jeżeli rodzice żyją nie mogą im zapewnić utrzymania albo ubezpieczony lub jego małżonek był ich opiekunem ustanowionym przez sąd 4. Wdowa lub wdowiec czyli współmałżonek – ma prawo do renty rodzinnej jeżeli: a) Ukończył 50 lat w chwili śmierci ubezpieczonego lub niezdolny do pracy albo b) Wychowuje co najmniej jedno z dzieci wnuków lub rodzeństwa które jest uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym i nie przekroczyło 16 lat a jeżeli uczy się w szkole 18 lat lub sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji. Rodzice Mają prawo do renty rodzinnej jeżeli: 1. Spełniają warunki przewidziane dla wdowca lub wdowy oraz 2. Bezpośrednio przed śmiercią ubezpieczony przyczyniał się do ich utrzymania Wszystkim uprawnionym przysługuje jedna renta rodzinna która ulega podziałowi pomiędzy nich w częściach równych. Zasiłek pogrzebowy – jest to świadczenie z ubezpieczenia rentowego które przysługuje w przypadku śmierci : 1. Ubezpieczonego 2. Emeryta lub rencisty 3. Osoby która w chwili śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty ale spełniała warunki do ich uzyskania i pobierania 4. Członka rodziny osoby wymienionej w pkt. 1 i 2 w celu pokrycia kosztów pogrzebu. Wysokość zasiłku pogrzebowego wynosi 4 tysiące zł od 1 marca 2011 roku , do tego czasu zasiłek pogrzebowy wynosił 200% średniego miesięcznego wynagrodzenia Wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego należy złożyć w ciągu 12 miesięcy od dnia śmierci osoby po której ten zasiłek przysługuje. Ubezpieczenie chorobowe chroni dwa rodzaje zdarzeń: 1. Niezdolność do pracy przejściową 2. Rodzicielstwo Świadczenia z ubezpieczenia chorobowego: 1. Zasiłek chorobowy 2. Świadczenie rehabilitacyjne 3. Zasiłek wyrównawczy 4. Zasiłek macierzyński 5. Zasiłek opiekuńczy Podstawa prawna ustawa 25 czerwca 1999 roku o Świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa Ad. 1 zasiłek chorobowy – jest świadczenie z ubezpieczenia społecznego przysługujące w przypadku ubezpieczonego pracownika od 34 dnia niezdolności do pracy a w przypadku ubezpieczonego który ukończył 50 lat od 15 dnia Wynagrodzenie chorobowe – do 33 dni w roku kalendarzowym a osoby kończące 50 lat do 14 dnia płaci pracodawca Tzw. Okres zasiłkowy który obejmuje okres pobierania wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego wynosi 182 dni a w przypadku gruźlicy i niezdolności do pracy w okresie ciąży 270 dni. Powstanie prawa do zasiłku chorobowego wymaga podlegania ubezpieczeniu chorobowemu przez wyzaczony w ustawie czas i w przypadku ubezpieczenia obowiązkowego wynosi on 30 dni a dobrowolnego 90 dni, od powyższej zasady istnieje wyjątek tzn. zasiłek chorobwy przysługuje od pierwszego dnia podlegania ubezpieczeniu chorobowemu w przypadku; 1. Absolwentów szkół i szkół wyższych którzy przystąpili lub zostali objeci tym ubezpieczeniem w ciągu 90 dni od ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia szkoły wyższej 2. Posłów i senatorów którzy zostali objęci tym ubezpieczeniem w ciągu 90 dni od zakończenia kadencji 3. Jeżeli niezdolność do pracy jest wynikiem wypadku w drodze do pracy lub z pracy 4. Ubezpieczonego obowiązkowo jeżeli ma wcześniejszy co najmniej 10 letni okres podlegania ubezpieczeniu chorobowemu Na równi z chorobą ustawodawca traktuje niemożność wykonywania pracy z powodu: 1. Decyzji właściwego organu podjętej w zakresie chorób zakaźnych 2. Pobytu w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej w celu leczenia uzależnienia alkoholowego lub od środków odurzających 3. Poddania się badaniom na dawcę do przeszczepu Miesięczny zasiłek chorobowy wynosi co do zasady 80 % podstawy wymiaru jeżeli ubezpieczony przebywał w szpitalu 70 % , a w przypadku niezdolności do pracy przypadającej w czasie ciąży, z tytułu udziału w badaniach na dawcę albo niezdolności wynikającej z wypadku w drodze do pracy lub z pracy 100% . Zasiłek chorobowy nie przysługuje jeżeli niezdolność do pracy powstała w okresach : 1. Za które pracownik otrzymał wynagrodzenie 2. Urlopu bezpłatnego 3. Urlopu wychowawczego 4. Tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności Zasiłek chorobowy nie przysługuje ubezpieczonemu : 1. Za cały okres niezdolności do pracy jeżeli została ona spowodowana na skutek umyślnego przestępstwa lub wykroczenia popełnionego przez samego ubezpieczonego 2. Zaświadczenie lekarskie zostało sfałszowane 3. Za pierwszych 5 dni niezdolności do pracy jeżeli jest ona wynikiem nadużycia alkoholu Ubezpieczony traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres zwolnienia jeżeli wykorzystuje je niezgodnie z jego celem albo w okresie orzeczonej niezdolności wykonuje prace zarobkową. Świadczenie rehabilitacyjne – jest to świadczenie z ubezpieczenia społecznego przysługujące ubezpieczonemu który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy. Czasokres pobierania świadczenia nie może przekraczać 12 miesięcy a o okolicznościach związanych z jego przyznaniem decyduje lekarz orzecznik ZUS z możliwością złożenia sprzeciwu do komisji lekarskiej. Świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje jeżeli ubezpieczony jest uprawniony do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, urlopu do poratowania zdrowia oraz zasiłku dla bezrobotnych. Jego wysokość przez pierwsze 3 miesiące pobierania wynosi 90 % podstawy wymiaru zasiłku chorobowego a za dalsze miesiące 75%. Zasiłek wyrównawczy – przysługuje ubezpieczonemu pracownikowi ze zmniejszoną sprawnością do pracy wykonującemu pracę w ośrodku rehabilitacji zawodowej albo na wyodrębnionym stanowisku pracy dostosowanym do potrzeb adaptacji lub przyuczenia do wykonywania określonej pracy jeżeli jego miesięczne wynagrodzenie osiągane w warunkach rehabilitacji jest mniejsze od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Zasiłek ten jest pobierany jeżeli o potrzebie rehabilitacji zawodowej orzekł lekarz orzecznik ZUS albo wojewódzki ośrodek medycyny pracy. Zasiłek nie przysługuje jeżeli ubezpieczony pracownik jest uprawniony do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy albo nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Zasiłek macierzyński – przysługuje ubezpieczonej która w trakcie trwania ubezpieczenia chorobowego albo urlopu wychowawczego : 1. Urodziła dziecko 2. Przyjęła dziecko w wieku do lat 7 na wychowanie i wystąpiła do sądu opiekuńczego z wnioskiem o jego przysposobienie 3. Przyjęła dziecko w wieku do lat 7 w ramach rodziny zastępczej z wyjątkiem rodziny zawodowej nie spokrewnionej z dzieckiem Zasiłek przysługuje także współmałżonkowi ubezpieczonej (ubezpieczonemu ojcu dziecka) lub członkowi najbliższej rodziny jeżeli ubezpieczona zmarła lub porzuciła dziecko a osoba ta zrezygnuje z zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Zasiłek macierzyński przysługuje przez czas trwania urlopu macierzyńskiego czyli, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, oraz urlopu ojcowskiego. Jego wysokość wynosi 100 % podstawy wymiaru. Zasiłek opiekuńczy – przysługuje w związku z zaprzestaniem wykonywania pracy w celu sprawowania osobistej opieki nad : 1. Dzieckiem zdrowym do 8 roku życia w przypadku nie przewidzianego zamknięcia żłobka przedszkola lub szkoły do której dziecko uczęszcza albo jeżeli współmałżonek ubezpieczonego który na co dzień zajmuje się dzieckiem jest chory lub przebywa w szpitalu. 2. Dzieckiem chorym do 14 roku życia 3. Innym chorym członkiem rodziny Zasiłek opiekuńczy nie przysługuje jeżeli jest inna osoba w gospodarstwie domowym która może sprawować opiekę co nie dotyczy jednak opieki sprawowanej nad dzieckiem chorym w wieku do lat 2 Zasiłek opiekuńczy przysługuje przez okres do 60 dni kalendarzowych w roku jeżeli chodzi o opiekę nad dziećmi albo dziećmi i innym członkiem rodziny oraz do 14 dni kalendarzowych jeżeli jest to opieka wyłącznie nad innym członkiem rodziny. Miesięczny zasiłek opiekuńczy wynosi 80% podstawy wymiaru. Ubezpieczenie wypadkowe – składka 0,4 do 0, - podstawa prawna ustawa z 30 października 2002 o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowym Ubezpieczeniu społecznemu się podlega albo jest się z niego wyłączonym. Wypadek przy pracy – jest to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć które nastąpiło w związku z pracą podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych albo czynności w interesie pracodawcy nawet bez polecenia albo w czasie pozostawania przez pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedziba pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązków pracowniczych. Nagłość w rozumieniu tej definicji nie może być utożsamiana z potocznym jej znaczeniem i przyjmujemy że występuje wówczas jeżeli okres nie przekracza dniówki roboczej. Zewnętrzność przyczyny – oznacza że przyczyna nie tkwiła w organizmie poszkodowanego ani nie wynikała z właściwości tego organizmu. Przyczyna zewnętrzną jest: 1. Zjawisko natury mechanicznej, termicznej lub chemicznej np. uderzenie , przecięcie 2. Czynność samego poszkodowanego np. potknięcie się 3. Atak innego człowieka lub zwierzęcia 4. Przemęczenie pracownika wynikające z nadmiernego przeciążenia pracą świadczącego o złej organizacji pracy Choroba pracownika może Stanowic może stanowić przyczynę zewnętrzną jeżeli nastąpiło pogorszenie stanu zdrowia i to w sposób istotny na skutek impulsu zewnętrznego. Związek z pracą może być czasowy funkcjonalny lub miejscowy. Uraz lub śmierć – uraz jest to uszkodzenie tkanek lub narządów ciała w skutek zadziałania przyczyny zewnętrznej. Klasyfikacja wypadków przy pracy : Wypadek śmiertelny – jeżeli śmierć nastąpiła w okresie nie przekraczającym 6 miesięcy. Wypadek zbiorowy – jeżeli uległy mu co najmniej 2 osoby Wypadek ciężki – jeżeli jego wynikiem jest ciężkie uszkodzenie ciała powodujące utratę wzroku, mowy, słuchu, zdolności rozrodczej, choroba nie uleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie, trwałe istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała. Choroba zawodowa – jest to choroba (schorzenie) ujęte w wykazie chorób zawodowych a której powstanie jest wynikiem warunków w jakich była wykonywana praca (warunki i rodzaj pracy są przyczynami zmian w organizmie pracownika. Świadczenia przysługujące z ubezpieczenia wypadkowego przysługują one w oparciu o zasadę ryzyka tzn. niezależnie od ewentualnego zawinienia pracodawcy. Dodatkowo pracownik może dochodzić roszczeń uzupełniających na podstawie przepisów prawa cywilnego: 1. Świadczenia należne ubezpieczonemu: a) Zasiłek chorobowy – przysługuje od pierwszego dnia niezdolności do pracy niezależnie od okresu podlegania ubezpieczeniu w wysokości 100% podstawy wymiaru 2. Świadczenie rehabilitacyjne – przysługuje po wyczerpaniu zasiłku chorobowego z ubezpieczenia chorobowego jeżeli utrzymuje się niezdolność do pracy a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują jej odzyskanie 3. Zasiłek wyrównawczy przysługuje jeżeli wynagrodzenie pracownika uległo obniżeniu w skutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu 4. Jednorazowe odszkodowanie – przysługuje jeżeli ubezpieczony doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu Uszczerbek stały – to taki gdy upośledzenie czynności organizmu nie rokuje poprawy Uszczerbek długotrwały- jeżeli to upośledzenie przekracza 6 miesięcy i może ulec poprawie Oceny stopnia uszczerbku dokonuje się po zakończeniu leczenia i rehabilitacji. 5. Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje niezależnie od długości okresu ubezpieczenia wypadkowego oraz bez względu na datę powstania niezdolności do pracy. 6. Renta szkoleniowa 7. Dodatek pielęgnacyjny 8. Pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne Świadczenia dla członków rodziny ubezpieczonego : 1. Renta rodzinna 2. Jednorazowe odszkodowanie Ubezpieczony nie nabywa prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego jeżeli wyłączną przyczyną wypadku jest udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia spowodowane przez niego umyślnie lub w skutek rażącego niedbalstwa albo jeżeli ubezpieczony z powodu stanu nietrzeźwości lub pozostawania pod wpływem środków odurzających lub psychotropowych w znacznym stopniu przyczynił się do powstania wypadku. |