| egzamin |
| POMOC SPOŁECZNA Reguluje ją ustawa z 12.03.2004 r. o pomocy społecznej. Pomoc społeczna jest to instytucja polityki społecznej państwa, która ma na celu umożliwić osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są w stanie pokonać, wykorzystując własne możliwości, uprawnienia i zasoby. Realizują ją organy administracji rządowej i samorządowej, osoby fizyczne i prawne, organizacje pozarządowe, kościół katolicki, inne kościoły i związki wyznaniowe. Pomoc realizują organy administracji we współdziałaniu z innymi podmiotami. Pomoc społeczna jest realizowana ze względu na: 1. Ubóstwo 2. Bezrobocie 3. Bezdomność 4. Niepełnosprawność 5. Sieroctwo 6. Długotrwałą lub ciężka choroba 7. Potrzeba ochrony macierzyństwa 8. Przemoc w rodzinie 9. Trudności w przystosowaniu się po opuszczeniu ZK 10. Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych 11. Trudności w integracji cudzoziemców 12. Alkoholizm lub narkomania 13. Zdarzenia losowe 14. Klęska żywiołowa lub ekologiczna Katalog ten ma charakter otwarty. Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje osobie samotnie gospodarującej, osobie w rodzinie albo rodzinie w zależności od kryterium dochodowego. Co 3 lata instytut pracy i spraw socjalnych weryfikuje tzw próg interwencji socjalnej. Świadczenia z pomocy społ. Są przyznawane z urzędu lub na wniosek, najczęściej w drodze decyzji administracyjnej. W postępowaniu w przedmiocie ich przyznawania należy się kierować dobrem osób potrzebujących oraz ochroną ich dóbr osobistych, co oznacza zaniechanie upubliczniania nazwisk tych osób oraz rodzaju przyznanej pomocy. W sprawach o przyznanie świadczeń stosuje się przepisy KPA. Pomoc społeczna obejmuje: 1. Przyznawanie i wypłatę świadczeń 2. Pracę socjalną-rozumianą jako pewną działalność zawodową 3. Prowadzenie i rozwój infrastruktury socjalnej 4. Analizę zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy społecznej 5. Rozwijanie nowych form pomocy społecznej i samopomocy Wskazane zadania są realizowane przez organy administracji samorządowej na szczeblu gminy, powiatu, województwa oraz administracji rządowej. Gmina i powiat nie mogą odmówić pomocy osobie potrzebującej, pomimo e istnieje osoba fizyczna lub prawna, która ma obowiązki zaspokoić jej niezbędne potrzeby życiowe. Te jednostki samorządowe opracowują strategie rozwiązywania problemów społecznych. Natomiast samorząd województwa opracowuje strategię w zakresie polityki społecznej. Do najważniejszych zadań gminy należy: 1. Przyznawanie i wypłacanie zasiłków określonych ustawą 2. Praca socjalna 3. Dożywianie dzieci 4. Sprawianie pogrzebu także bezdomnym 5. Kierowanie do dps 6. Tworzenie i utrzymywanie ośrodków pomocy społecznej Gmina może także wykonywać zadania zlecone przez administrację rządową pod warunkiem otrzymania środków finansowych z budżetu państwa. Zadania na szczeblu powiatu. 1. Prowadzenie specjalistycznego poradnictwa 2. Organizowanie opieki w rodzinach zastępczych 3. Przyznawanie pomocy na usamodzielnienie dla osób które opuszczają placówki opiekuńczo-wychowawcze i inne ośrodki 4. Pomoc dla cudzoziemców 5. Prowadzenie OIK 6. Tworzenie i utrzymywanie PCPR Samorząd województwa wykonuje zadania: 1. Pomoc cudzoziemcom o statusie uchodźcy 2. Prowadzenie ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi jeśli nie są przekazane powiatom 3. Kształcenie kadr pomocy społecznej 4. Opracowywanie regionalnych programów pomocy społecznej 5. Prowadzenie sprawozdawczości z działań i przekazywanie jej wojewodzie 6. Tworzenie i utrzymywanie regionalnych ośrodków pomocy społecznej. Administracja rządowa Zadania wojewody: 1. Wydawanie zezwoleń na prowadzenie DPS, placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz placówek zapewniających całodobową opiekę osobom chorym i niepełnosprawnych, 2. Prowadzenie rejestrów w/w placówek 3. Koordynacja działań w zakresie integracji cudzoziemców 4. Nadzór nad realizacją działań przez jednostki samorządu terytorialnego. 5. Nadzór pedagogiczny nad pracownikami placówek opiekuńczo-wychowaczych 6. Analiza stanu i skuteczności pomocy społecznej Minister właściwy do zabezpieczenia społecznego: 1. Tworzenie koncepcji i kierunków rozwoju w obszarze pomocy społecznej 2. Prowadzenie badań i ekspertyz w tym obszarze 3. Analiza skuteczności działań pomocy społecznej 4. Szkolenie kadr pomocy społecznej 5. Zatwierdzanie programów szkoleń rodzin zastępczych. ŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ 1. Pieniężne a. Zasiłek stały b. Zasiłek okresowy c. Zasiłek celowy d. Specjalny zasiłek celowy e. Pożyczka i specjalny zasiłek na ekonomiczne usamodzielnienie f. Pomoc dla rodzin zastępczych g. Pomoc na usamodzielnienie oraz kontynuację nauki h. Świadczenie na naukę języka polskiego dla cudzoziemców i. Wynagrodzenie dla opiekuna przyznane przez sąd z tytułu sprawowania opieki 2. Świadczenia niepieniężne: a. Praca socjalna b. Składki na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne c. Pomoc rzeczowa d. Wyżywienie e. Schronienie f. Niezbędne ubranie g. Sprawienie pogrzebu h. Poradnictwo specjalistyczne i. Interwencja kryzysowa j. Usługi opiekuńcze k. Pobyt w DPS l. Opieka i wychowanie w rodzinie zastępczej i placówce opiekuńczo-wychowawczej m. Poradnictwo i terapia rodzinna w ośrodkach adopcyjno-opiekuńczych ZASIŁEK STAŁY przysługuje osobie pełnoletniej samotnie gospodarującej lub pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy jeżeli spełnia wymóg kryterium dochodowego. ZASIŁEK OKRESOWY przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, osobie samotnie gospodarującej lub w rodzinie pod warunkiem spełniania wymogu kryterium dochodowego. Okres na jaki jest przyznawany ustala OPS na podstawie okoliczności sprawy. ZASIŁEK CELOWY przysługuje na pokrycie kosztów żywności, leków, opału, odzieży, drobnych remontów, kosztów pogrzebu a także w razie wystąpienia strat spowodowanych zdarzeniem losowym, klęską żywiołową lub ekologiczną. DPS jest to placówka dla osób wymagających całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, nie mogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu a której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych. DPS świadczą usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne a osoby umieszczone w nich noszą nazwę mieszkańców domu. DPS dzielą się na: 1. Dla osób w podeszłym wieku 2. Dla osób niepełnosprawnych fizycznie 3. Dla osób dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie 4. Dla osób przewlekle somatycznie chorych 5. Dla osób przewlekle psychicznie chorych 6. Dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie Na prowadzenie DPS zezwolenie wydaje wojewoda. Decyzję o skierowaniu do DPS i ustaleniu opłaty za pobyt wydaje organ właściwy gminy. Pobyt w DPS jest odpłatny i jest ustalony jako średni miesięczny koszt utrzymania. Opłaty w pierwszej kolejności pokrywa mieszkaniec domu a w dalszej jego małżonek, zstępni, wstępni a na końcu gmina. INSTYTUCJE ZWIĄZANE Z OPIEKĄ NAD RODZINĄ I DZIECKIEM Są uruchamiane jeżeli rodzina ma trudności w wypełnianiu swoich zadań. RODZINA ZASTĘPCZA-jest jednostką, która zapewnia opiekę i wychowanie dziecku pozbawionemu całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej. RZ powinna zapewnić dziecku warunki bytowe, możliwość rozwoju fizycznego i psychicznego, zaspokojenie indywidualnych potrzeb edukacji oraz możliwości wypoczynku i czasu wolnego, kierując się zasadą dobra dziecka i poszanowaniem jego godności. O umieszczeniu dziecka w RZ decyduje sąd, a w przypadku pilnej konieczności na wniosek lub za zgodą rodziców w drodze umowy pomiędzy starostą a RZ-do czasu orzeczenia Sądu. RZ dzielą się na -spokrewnione z dzieckiem -niespokrewnione z dzieckiem -zawodowe-nie spokrewnione z dzieckiem Funkcje rodziny zastępczej mogą pełnić małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim jeżeli: 1. Daje rękojmię wykonywania zadań 2. Posiada stałe źródło utrzymania i odpowiednie warunki mieszkaniowe 3. Posiada pełnię praw obywatelskich i cywilnych 4. Nie cierpi na chorobę uniemożliwiającą sprawowanie opieki nad dzieckiem 5. Ma w Polsce stałe miejsce zamieszkania 6. Korzysta z pełni władzy rodzicielskiej 7. Uzyskała pozytywną opinię z OPS 8. Wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego wobec innej osoby, jeżeli taki ją obciąża. PLACÓWKI OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZE (całodobowe)-łączą elementy interwencyjne i socjalizacyjne, świadcząc opiekę i wychowanie dziecku całkowicie lub częściowo pozbawionemu opieki rodzicielskiej. Dzielą się na interwencyjne, rodzinne i socjalizacyjne. Całodobowy pobyt dziecka w takiej placówce powinien mieć charakter przejściowy i powinien występować wówczas gdy rodzina naturalna lub zastępcza nie może spełniać swoich funkcji. Placówki te funkcjonują na podstawie zezwolenia wojewody i są tworzone przez powiat i samorząd województwa, kościół katolicki, inne kościoły, związki wyznaniowe, fundacje oraz stowarzyszenia. OŚRODKI ADOPCYJNO-OPIEKUŃCZE prowadzą poradnictwo dla dzieci i rodziców oraz terapię rodzinną dla rodziców dzieci umieszczonych w placówkach opiekuńczo wychowawczych, jak również działalność diagnostyczno-konsultacyjną, której celem jest kwalifikowanie osób gotowych przysposobić dziecko lub pełnić funkcję rodziny zastępczej. placówki opiekuńczo wychowawcze i ośrodki adopcyjno opiekuńcze są jednostkami budżetowymi i mogą dzielić się na publiczne i niepubliczne. PRACOWNIK SOCJALNY może nim zostać osoba, która spełnia 1 z następujących warunków: 1. Ukończyła kolegium pracowników służb społecznych albo studia wyższe na kierunku praca socjalna albo do 31.12.2013 r. ukończyła lub ukończy studia na kierunkach pokrewnych (pedagogika, pedagogika specjalna, psychologia, socjologia, politologia i nauki o rodzinie). Zgodnie z przepisami ustawy na każde 2 tys. Mieszkańców gminy powinien przypadać 1 pracownik socjalny. BEZROBOCIE jako zjawisko społeczne ulega różnym podziałom. I 1. Frykcyjne-jest zjawiskiem polegającym na tym, że pozostawanie bez pracy ma charakter przejściowy i kończy się szybko znalezieniem nowego zatrudnienia. 2. Strukturalne – powstaje w związku z wprowadzeniem nowych technologii oraz transformacją ustrojową(likwidacja lub modernizacja niektórych gałęzi przemysłu. II dobrowolne i przymusowe III jawne i ukryte (np. w rolnictwie, wśród osób pozostających bezrobotnymi ale nie zarejestrowanych w PUP) IV 1. Krótkoterminowe – do 3 miesięcy 2. Średnioterminowe - 3-12 miesięcy 3. Długoterminowe – powyżej 12 miesięcy Szczegółowe zasady związane z przeciwdziałaniem i zwalczaniem bezrobocia reguluje ustawa z 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. BEZROBOTNY jest to osoba niezatrudniona i niewykonująca innej pracy zarobkowej (na podstawie umowy cywilno-prawnej), zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie albo innej pracy zarobkowej (w przypadku osób niepełnosprawnych chodzi o zdolność i gotowość do podjęcia zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy tj. co najmniej na ½ etatu), nie uczącą się w szkole z wyjątkiem szkoły dla dorosłych lub szkoły wyższej w trybie niestacjonarnym, zarejestrowaną we właściwym PUP (według zameldowania stałego lub czasowego), jeżeli: 1. Ukończyła 18 lat 2. Nie ukończył lat 60 kobieta, 65 mężczyzna 3. Nie nabyła prawa do emerytury lub renty lub innych świadczeń z ubezpieczenia społecznego w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę 4. Nie jest właścicielem ani posiadaczem nieruchomości rolnej przekraczającej 2 ha przeliczeniowe 5. Nie podjęła działań w kierunku wpisu do ewidencji działalności gospodarczej 6. Nie jest tymczasowo aresztowana i nie odbywa kary pozbawienia wolności 7. Nie pobiera zasiłku stałego w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej 8. Nie uzyskuje przychodu miesięcznie w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia (nie wlicza się tu odsetek na rachunku bankowym) 9. Nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego na podstawie odrębnych przepisów. INSTYTUCJE RYNKU PRACY 1. PUBLICZNE SŁUŻBY ZATRUDNIENIA – są to organy zatrudnienia oraz powiatowe i wojewódzkie urzędy pracy, urząd wojewódzki oraz urząd obsługujący ministra właściwego do spraw pracy, realizujące zadania określone ustawą. 2. OHP-są to państwowe jednostki budżetowe nadzorowane przez ministra pracy, wyspecjalizowane w zakresie przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu młodzieży a także w zakresie kształcenia i wychowania uwzględniając bezrobotnych do 25 r.ż. 3. AGENCJE ZATRUDNIENIA-podmioty wpisane do rejestru prowadzonego przez marszałka województwa, świadczące usługi w zakresie pośrednictwa pracy także za granicą u pracodawców zagranicznych, poradnictwa zawodowego, doradztwa personalnego oraz pracy tymczasowej. 4. INSTYTUCJE SZKOLENIOWE – są to publiczne i niepubliczne podmioty prowadzące edukacje pozaszkolną, wpisywane do rejestru. 5. INSTYTUCJE DIALOGU SPOŁECZNEGO – należą do nich związki zawodowe i ich organizacje, organizacje pracodawców, organizacje bezrobotnych, organizacje pozarządowe jeśli podejmują działania w zakresie promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia oraz aktywizacji zawodowej. 6. INSTYTUCJE PARTNERSTWA LOKALNEGO – jest to grupa instytucji realizujących na podstawie umowy przedsięwzięcia i projekty na rzecz rynku pracy. Rejestracja bezrobotnych i poszukujących pracy Prowadza ją PUP po przedstawieniu przez zainteresowanych odpowiednich dokumentów. Bezrobotny ma obowiązek zgłaszać się do właściwego PUP w wyznaczonych terminach w celu przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy w tym potwierdzenia gotowości do podjęcia pracy. Starosta pozbawia daną osobę statusu bezrobotnego jeżeli: 1. Nie spełnia warunków uznania jej za bezrobotną 2. Bez uzasadnionej przyczyny odmówił przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy albo poddania się badaniom lekarskim lub psychologicznym w celu ustalenia zdolności do pracy 3. Otrzymał środki finansowe na podjęcie działalności gospodarczej 4. Nie stawił się w PUP w wyznaczonym terminie i w okresie 7 dni nie powiadomił urzędu o uzasadnionej przyczynie tego niestawiennictwa 5. Wystąpił z wnioskiem o pozbawienie go tego statusu 6. Z własnej winy przerwał szkolenie, staż lub inną formę pomocy określoną w ustawie. Usługi rynku pracy 1. Pośrednictwo pracy – polega na udzielaniu pomocy bezrobotnym i poszukującym pracy w uzyskaniu odpowiedniego zatrudnienia a pracodawcom po uzyskaniu pracowników oraz na pozyskiwaniu i rozpowszechnianiu ofert pracy-jest prowadzone przez powiatowe i wojewódzkie urzędy pracy zgodnie z zasadami bezpłatności, jawności, równości, dobrowolności i dostępności. 2. Poradnictwo zawodowe i informacja zawodowa – są świadczone w formie indywidualnej i grupowej i polega na doprowadzeniu do odpowiedniego wyboru i miejsca zatrudnienia a także podjęcia decyzji o zmianie kwalifikacji z godnie z kierunkiem uzdolnień. Pracodawcom pomaga w doborze kandydatów do pracy, opiera się na zasadach równości, dostępności, dobrowolności, bezpłatności, swobodzie wyboru zawodu i miejsca zatrudnienia oraz poufności i ochronie danych. 3. Pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy – chodzi o lepsze radzenie sobie w poszukiwaniu i podejmowaniu zatrudnienia w szczególności poprzez udział w ukierunkowanych na ten cel szkoleniach oraz w zajęciach aktywizacyjnych. 4. Organizacja szkoleń. Instrumenty rynku pracy Wspierają usługi rynku pracy, należą do nich: 1. Finansowanie kosztów dojazdu do miejsca pracy, stażu, przygotowania zawodowego lub odbywania zajęć określonych w ustawie na podstawie skierowania przez PUP z funduszu pracy przez okres do 12 miesięcy na podstawie decyzji starosty 2. Finansowanie kosztów zakwaterowania w miejscu pracy osobie, która podjęła zatrudnienie, inną pracę zarobkową, staż lub przygotowanie zawodowe na podstawie skierowania przez PUP poza miejscem stałego zamieszkania. 3. Dofinansowanie wyposażenia miejsca pracy, podjęcia działalności gospodarczej, kosztów pomocy prawnej, konsultacji i doradztwa 4. Refundacja kosztów poniesionych na składki na ubezpieczenie społeczne, jeżeli pracodawca zatrudniał bezrobotnego w pełnym wymiarze czasu pracy przez co najmniej 12 miesięcy i po tym okresie nadal go zatrudnia – do 300% minimalnego wynagrodzenia za pracę 5. Dodatek aktywizacyjny-przysługuje bezrobotnemu, który podjął zatrudnienie lub inną pracę zarobkową z własnej inicjatywy albo w wyniku skierowania przez PUP, podjął zatrudnienie w niepełnym wymiarze pracy i otrzymuje wynagrodzenie niższe od minimalnego. Osoby będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy 1. Bezrobotni do 25 r.ż 2. Bezrobotni długotrwale 3. Kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka 4. Bezrobotni powyżej 50 r. ż 5. Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych, doświadczenia zawodowego lub wykształcenia średniego 6. Bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 18 r. ż. 7. Bezrobotni niepełnosprawni 8. Bezrobotni którzy nie podjęli zatrudnienia po odbyciu kary pozbawienia wolności. W stosunku do w/w są przewidziane dodatkowe instrumenty rynku pracy. Świadczenia dla bezrobotnych 1. Zasiłek dla bezrobotnych – przysługuje bezrobotnemu, po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania się we właściwym PUP jeżeli: a. Nie ma dla niego propozycji odpowiedniej pracy, szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego, robót publicznych i prac interwencyjnych b. Przez okres 365 dni w okresie 18 miesięcy poprzedzających zarejestrowanie: • Był zatrudniony i osiągał co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę • Był chałupnikiem i osiągał co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę • Świadczył pracę na podstawie umowy zlecenia a podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia • Opłacał składki na ub. Społ. Z tytułu działalności gospodarczej a podstawę ich wymiaru stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia. Do okresu 365 dni wlicza się okres odbywania służby wojskowej, urlopu wychowawczego, Pobierania renty. Wysokość zasiłku zależy od tego za jaki okres czasu jest wypłacany i tak w pierwszych 3 miesiącach jego pobierania jest on wyższy niż w późniejszych. Jeżeli bezrobotny ma co najmniej 20 letni czas pracy wypłaca się zasiłek w wysokości 120% a jeżeli nie przekracza on 15 lat-80%. Okres pobierania zasiłku waha się od 6 do 12 miesięcy i jest on uzależniony od przeciętnej stopy bezrobocia na terenie powiatu. Pracownicy publicznych służb zatrudnienia 1. Pośrednicy pracy 2. Doradcy zawodowi 3. Specjaliści do spraw rozwoju zawodowego 4. Specjaliści ds. programów 5. Liderzy klubów pracy. |