| Zaliczenie |
| 12. Zaburzenia psychosomatyczne a) zespół hiperwalencyjny – u podłoża tego zespołu leża stany lękowe, chory w czasie napadu odczuwa silną duszność, kołatanie serca, skarży się na zawroty głowa, zdradza niepokój, przeżywa obawy że niedługo umrze. Lekarz powinien uspokoić pacjenta że objawy somatyczne mają swe źródło w trudnościach życiowych. W czasie takiego napad podaje się pacjentowi leki uspokajające. Dalsze postępowanie z taką osobą polega na oddziaływaniu psychoterapeutycznym z podaniem leków psychotropowych b) wymioty – mogą być objawem wywołanym przez czynniki psychiczne, ich przyczyną mogą być konflikty społeczne, odczuci emocjonalne, porzucenie przez bliską osobę. Uważa się, że predyspozycje do tego sa uwarunkowane częściowo dziedzicznie, mogą też powstawać w wyniku uczenia się od rodziców c) stany kurczowo wydzielnicze jeliat grubego - charakteryzują się silnymi bólami kurczowymi okrężnicy, biegunką, niekiedy zaparciem, choroba ta zwykle zaczyna się około 20-30 roku życia, częściej występuje u kobiet, a najczęstszą przyczyną są czynniki psychogenne. Może pojawić się pod wpływem określonych sytuacji stresowych, może mieć charakter przewlekły. d) nadwaga – to problem medyczny i psychologiczny. Medyczny ponieważ usposabia do występowania takich chorób jak cukrzyca, choroba wieńcowa, nadciśnienie tętnicze, kamica żółciowa. Psychologiczny ponieważ z jednej strony czynniki psychiczne w określonych przypadkach są powodem występowania nadwagi a z drugiej otyłość u wielu osób stwarza problemy emocjonalne. e) otyłość egzogenna – jest najczęstszą formą otyłości, przyczyny to zamożność społeczeństwa, wzory kulturowe określające sposób odżywiania się, czynniki psychiczne, sytuacje stresowe. Podłoże tej otyłości często sięga czasów dzieciństwa związaną z okresami trudnymi. Podkreśla się nieprawidłowe stosunki między dzieckiem a rodzicem. 13. Ogólne przyczyny zachowań patologicznych Ogólnie: uzależnienie, naruszanie zakazów (przestępstwa, wandalizm, prostytucja), naruszanie nakazów, pasożytnictwo społeczne, osłabienie więzi społecznych i rodzinnych, rozpiętość między aspiracjami a możliwościami (marginalizacja społeczna, bezrobocie). U dzieci i młodzieży: uwarunkowania środowiskowe i kulturowe, min. Wadliwie funkcjonująca rodzina, oddziaływanie środków masowego przekazu, brak zorganizowanych rozrywek czy sportu, czynniki sytuacyjne tj. okazje, spotkania wrogich grup młodzieżowych, mecze. Czynniki uzależniające jak łatwy dostęp do alkoholu i narkotyków. 14. Zachowania zdrowotne, definicja i rodzaje To jakiekolwiek zachowania jednostki, będące elementem codziennego życia a ponadto wpływające na stan jej zdrowia. Są to działania polegające na praktycznym stosowaniu posiadanej wiedzy na temat zdrowia i choroby. Jest to ta cześć czynników wpływających na zdrowie nad którymi człowiek ma największą kontrolę. Rodzaje: a)biopozytywne (prozdrowotne) – wykazujące pozytywny wpływa a zdrowie, mające na celu podtrzymywanie, umacnianie zdrowia i sprawności b)bionegatywne (antyzdrowotne) – mające negatywny związek ze zdrowiem, choroby lub utrata sprawności, utrudniające profilaktykę, wczesną diagnozę, opóźniające proces leczenia i rehabilitacji. 15. Sposób odżywiania sie a zdrowie Najczęstsze bledy żywieniowe: nieregularne spożywanie posiłków, zjadanie w pośpiechu i stanach dyskomfortu emocjonalnego, spożywanie nadmiernej ilości żywności konserwowej, niewłaściwy sposób przygotowanie posiłków, sztuczne karmienie niemowląt do 6 miesiąca życia. 16. Palenie tytoniu a zdrowie Palenie tytoniu prowadzi do nowotworów w narządach które maja bezpośredni kontakt z dymem tytoniowym, a więc nowotworów złośliwych płuc, przełyku, krtani, gardła, oraz w narządach odległych czyli pęcherz moczowy, nerki, trzustka. Ryzyko zachorowania zależy od wieku w którym rozpoczęto palenie, liczby wypalanych papierosów dziennie, zawartości ciał smolistych w tytoniu, głębokości zaciągania się dymem tytoniowym. Choroby wywoływane przez palenie to: choroby układu naczyniowego (miażdżyca, choroba wieńcowa, nadciśnienie tętnicze), schorzenia układu oddechowego (przewlekłe zapalenie płuc, astma oskrzelowa). Palenie tytoniu prze matkę powoduje stałe niedotlenienie i zatruwanie płodu, wpływa bardzo niekorzystnie na rozwój psychiczny i fizyczny dziecka. Zwiększa ryzyko zgonu dziecka podczas porodu. 17. Negatywny wpływ alkoholu na zdrowie a) wywołanie uzależnienie, b) wpływa negatywnie na układ krążenie (zwiększa ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego, zaburzeń pracy systemu serca, udarów mózgu), c) niszczy układ pokarmowy (nadużywanie alkoholu powoduje ostre lub przewlekłe zapalenie trzustki, wyniszcza wątrobę), d) uszkadza układ nerwowy (powoduje powstawanie psychozy alkoholowej, majaczenie alkoholowe, otępienie alkoholowe, depresja alkoholowa, halucynacja i paranoja alkoholowa), e) wywołuje nowotwory: jamy ustnej, gardła, przełyku, krtani, wątroby, e) osłabia układ krzepnięcia f) uszkadza płód, najniekorzystniej wpływa na płód podczas pierwszych 6 tygodni ciąży. 18. Znaczenie profilaktyczne aktywności fizycznej Niska aktywność fizyczna lub siedzący tryb życia zwiększa ryzyko zachorowania na chorobę wieńcową, udar mózgu, nadciśnienie tętnicze, cukrzycę i osteoporozę. Regulacyjna aktywność fizyczna ma znaczenie profilaktyczne: poprawia profil lipoproteinowy osocza, poprawia bilans kaloryczny, obniża stężenie glukozy w osoczu, zmniejsza utratę tkanki kostnej, poprawia sprawność psychiczną, wytrzymałość na stres i zmęczenie, jest korzystną przeciwwagą dla obciążenia pracy umysłowej, odgrywa ważną role w zapobieganiu patologii społecznej zwłaszcza wśród młodzieży. 19. Czynniki ryzyka chorób ukł. krążenia i chorób nowotworowych Czynniki przyczynowe choroby układu krążenia: zaburzenia lipidowe -podwyższony poziom cholesterolu, nie kontrolowane nadciśnienie tętnicze, palenie tytoniu, otyłość, niska aktywność fizyczna, nadmierne spożycia alkoholu Czynniki związane z pracą zawodową: barka aktywności fizycznej w czasie wykonywania pracy zawodowej, zawodowe narażanie na styczność z takim związkiem chemicznym jak: nitrogliceryna, nitroglikol, dwusiarczek węgla, monotonna praca wymagająca skupienia, praca wymagająca wykonywania dużej liczby zadań pod presją czasu, praca zmianowa zakłócająca rytm biologiczny, nadmierny hałas w miejscu pracy, bierne palenie podczas wykonywania pracy, oddziaływanie wysokiej temperatury zwłaszcza w połączeniu z dużą wilgotnością powietrza, działaniem pola magnetycznego. Czynniki rakotwórcze: a) chemiczne- azbest, arsen i jego związki, nikiel i jego związki, chlorek winylu, smoła, olej, substancje rakotwórcze chemicznie są w : dymie z kominów fabryk, gazach z samochodów, ze stosowanych leków działanie rakotwórcze mogą mieć niektóre hormony i leki obniżające odporność stosowane przy przeszczepianiu narządów. b) fizyczne-zalicza się-promieniowanie jonizujące (rentgenowskie), pro. Radu i innych izotopów i prom. Nadfioletowe. c) biologiczne-wirusy onkogenne. Wirusy wywołują raka tylko u niektórych osób zakażonych. 20. Profilaktyka chorób krążenia i nowotworów - pierwotna, wtórna Profilaktyka chorób krążenia: Wdrażanie programów promocji zdrowia i prewencji chorób układu krążenia, poprawa dostępności, jakości i skuteczności diagnostyki leczenia i rehabilitacji kardiologicznej i kardiochirurgicznej, podjęcie badań naukowo wdrożeniowych mających na celu monitorowanie zdrowotności społeczeństwa, zapewnienie opieki przedmedycznej osobą narażonym na chorobę układu krążenia, ograniczenie możliwości nawrotu choroby i zahamowanie jej u osób chorych. Profilaktyka nowotworowa: Pierwotna - polega na zwalczaniu palenia tytoniu, promocji właściwych postaw żywieniowych, zmniejszeniu ryzyka środowiskowego, zawodowego i wynikającego z działań medycznych i promocji właściwego picia alkoholu Wtórna – to wczesne wykrywanie nowotworów złośliwych, szybka diagnostyka, objęcie specjalną opieką grup wysokiego ryzyka genetycznego i związanego z czynnikami zewnętrznymi, ustanowienie badań przesiewowych. 21. Badania przesiewowe- czym są i czy warto je przeprowadzać Masowe badania przesiewowe to badania przeprowadzana na dużych grupach osób zdrowych, zwykle dużym nakładem kosztów. Mają one na celu zmniejszenie umieralności z powodu nowotworów złośliwych poprzez ich wczesne wykrycie i wdrożenie leczenia przednowotworowego i stadium przedklinicznym. Badanie przesiewowe ma sens tylko w przypadku nowotworów które można z powodzeniem leczyć i które występują często w badanej populacji. |